Auditor ของบริษัทใน SET 50

[Auditor ของบริษัทใน SET 50]

มา Update Auditor ของบริษัทใน SET 50 ปี 2564 กันครับ
.

บริษัทใน SET 50 ถือเป็นบริษัทขนาดใหญ่ในตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย ซึ่งพูดได้เลยว่าเราต่างได้เคยใช้สินค้าหรือบริการจากบริษัทเหล่านี้กันทั้งสิ้น หรือบางท่านอาจจะเคยมีโอกาสได้ไป Audit กลุ่มบริษัทเหล่านี้…ก็คิดว่ามีอยู่ไม่น้อยเลยทีเดียวครับ
.

และสำหรับการ Update ล่าสุด มีการเปลี่ยนแปลงที่น่าสนใจ จากปีที่แล้ว ดังนี้
.

1. AOT เปลี่ยนจาก สตง. เป็น EY
.

บริษัทที่เป็นรัฐวิสาหกิจรายสุดท้ายใน SET50 ที่มีสำนักงานการตรวจเงินแผ่นดิน (สตง.) เป็นผู้สอบบัญชี (เมื่อปีที่แล้ว) อย่าง AOT หรือ บริษัท ท่าอากาศยานไทย จำกัด (มหาชน) ก็ได้เปลี่ยนไปใช้ผู้สอบบัญชีจาก BIG4 อันได้แก่ EY เป็นที่เรียบร้อย
.

เหตุผลเนื่องจาก สตง.ได้ขอความร่วมมือให้ ทอท. จัดหาบุคคลภายนอกเป็นผู้สอบบัญชีแทน สตง. ซึ่งเป็นไปตามมาตรา 71 แห่งพระราชบัญญัติวินัยการเงินการคลังของรัฐฯ ที่กำหนดให้ สตง. หรือผู้สอบบัญชีที่ สตง. เห็นชอบตรวจสอบรายงานการเงินของหน่วยงานของรัฐ
.

ค่าสอบบัญชีเพิ่มขึ้นขนาดไหน ?
.

หากยังจำเหตุการณ์เมื่อปีที่แล้ว (ปี 2563) กันได้ กรณีบริษัทที่เป็นรัฐวิสาหกิจขนาดใหญ่ใน SET50 ที่เปลี่ยนผู้สอบบัญชีจาก สตง. เป็น BIG4 ย่อมมีค่าสอบบัญชีที่เพิ่มสูงขึ้นกันทั้งสิ้น ตัวอย่างเช่น
.

PTT : บริษัท ปตท. จำกัด (มหาชน)
ค่าสอบบัญชีปี 2562 (สตง.) 4 ล้านบาท
ค่าสอบบัญชีปี 2563 (EY) 8 ล้านบาท
.

PTTEP : บริษัท ปตท. สำรวจและผลิตปิโตรเลียม จำกัด (มหาชน)
ค่าสอบบัญชีปี 2562 (สตง.) 2.8 ล้านบาท
ค่าสอบบัญชีปี 2563 (PWC) 8.9 ล้านบาท
.

KTB : ธนาคารกรุงไทย จำกัด (มหาชน)
ค่าสอบบัญชีปี 2562 (สตง.) 6.71 ล้านบาท
ค่าสอบบัญชีปี 2563 (EY) 27 ล้านบาท
.

แล้วค่าสอบบัญชีของ AOT ปี 2564 เป็นเท่าไหร่ เพิ่มขึ้นขนาดไหน?
.

เมื่อดูข้อมูลค่าสอบบัญชีของ AOT ปี 2564 ที่มีผู้สอบบัญชีคือ EY ก็พบความน่าสนใจดังนี้ครับ
.

ค่าสอบบัญชีปี 2563 (สตง.) 7,425,000 บาท
ค่าสอบบัญชีปี 2564 (EY) 5,700,000 บาท
.

หรือค่าสอบบัญชีในปี 2564 ที่ตรวจสอบโดย EY ลดลงกว่า 23% เมื่อเทียบกับสมัยที่ยังเป็น สตง.
.

อย่างไรก็ดีหากลองเทียบข้อมูลค่าสอบบัญชีย้อนหลังไปถึงปี 2562 และ 2561 ก็จะพบว่า
.

ค่าสอบบัญชีปี 2562 (สตง.) 4,150,000 บาท
ค่าสอบบัญชีปี 2561 (สตง.) 4,150,000 บาท
.

ก็กลับกลายเป็นว่าค่าสอบบัญชีที่ สตง. เรียกเก็บในอดีตก่อนปี 2563 นั้นอยู่ที่ 4,150,000 บาทเท่านั้น
.

สาเหตุที่ค่าสอบบัญชีที่ สตง. เรียกเก็บในปี 2563 ที่ 7,425,000 บาท ซึ่งเป็นจำนวนที่สูงกว่าปี 2562 และ 2561 ก็เนื่องจากเป็นไปตามระเบียบคณะกรรมการตรวจเงินแผ่นดินว่าด้วยการจัดเก็บค่าธรรมเนียมการปฏิบัติงานด้านการตรวจสอบ ของ สตง. พ.ศ. 2562 ตามที่ AOT ได้แจ้งไว้ครับ
.

จึงกลายเป็นว่า หากเทียบค่าสอบบัญชีของ EY ในปี 2564 กับค่าสอบบัญชีของ สตง. ช่วงก่อนปี 2563 ก็ถือได้ว่าค่าสอบบัญชีของ EY ยังสูงกว่าค่าสอบบัญชีในอดีต อยู่ราวๆ 37%
.

แต่ก็ถือว่าเป็นการสูงขึ้นในอัตราที่น้อยกว่า PTT, PTTEP และ KTB อยู่มากโขเลยครับ
.

2. หุ้นน้องใหม่ : OR มีใครเป็นผู้สอบบัญชี ?
.

หุ้นน้องใหม่ไฟแรงอย่าง OR หรือ บริษัท ปตท. น้ำมันและการค้าปลีก จำกัด (มหาชน) ที่เพิ่งเข้าตลาดเมื่อต้นปี ก็ติด SET50 ไปเรียบร้อยแล้ว
.

ทั้งนี้ผู้สอบบัญชีของ OR ในปี 2564 ก็มีการเปลี่ยนแปลงจาก สตง. มาเป็น BIG4 อย่าง PwC
.

และอีกประเด็นหนึ่งที่มีความน่าสนใจ ซึ่งนานๆ ที เราจะเห็นเป็นรูปแบบนี้ครับ
.

งบการเงินไตรมาส 1 : มีผู้สอบบัญชีคือ สตง.
งบการเงินไตรมาส 2, 3 และงบการเงินสำหรับปี 2564 : มีผู้สอบบัญชีคือ PwC
.

โดย OR ระบุถึงที่มาที่ไปว่า สตง. ได้ขอความร่วมมือให้ OR จัดหาบุคคลภายนอกเป็นผู้สอบบัญชีแทน สตง. สำหรับการสอบบัญชีตั้งแต่ไตรมาสที่ 2 ของปี 2564 เป็นต้นไปนั่นเองครับ
.

แล้วค่าสอบบัญชีเพิ่มขึ้นหรือไม่ ?
.

ค่าสอบบัญชีปี 2563 (สตง.) 1,950,000 บาท
ค่าสอบบัญชีปี 2564 (สตง. Q1) 400,000 บาท + (PwC Q2 Q3 YE) 3,954,000 บาท รวมทั้งปี 4,354,000 บาท
.

หรือเพิ่มขึ้น 123%
.

OR ได้ให้เหตุผลไว้ว่า “ค่าสอบบัญชีที่เพิ่มขึ้นมีสาเหตุหลักจากปริมาณงานตรวจสอบที่เพิ่มขึ้นตามธุรกิจที่มีการขยายการลงทุนและมีความซับซ้อนมากขึ้น นอกจากนี้ ในการสอบบัญชีครั้งแรกของ PwC ต้องปฏิบัติงานตรวจสอบเพิ่มขึ้นเนื่องจากต้องทำความเข้าใจในระบบบัญชีและการควบคุมภายใน เพื่อใช้ในการประเมินความเสี่ยงและวางแผนการตรวจสอบ”
.

3. บริษัทใหม่ๆ ใน SET50 มีใครเป็นผู้สอบบัญชี ?
.

รายละเอียดของผู้สอบบัญชี ของบริษัทหน้าใหม่ใน SET50 มีดังนี้
.

BAM หรือ บริษัทบริหารสินทรัพย์ กรุงเทพพาณิชย์ จำกัด (มหาชน) มี EY เป็นผู้สอบบัญชี
.

COM7 หรือ บริษัท คอมเซเว่น จำกัด (มหาชน) มี PwC เป็นผู้สอบบัญชี
.

SCGP หรือ บริษัท เอสซีจี แพคเกจจิ้ง จำกัด (มหาชน) มี KPMG เป็นผู้สอบบัญชี
.

4. ภาพใหญ่ๆ ของ Auditor ใน SET50 เปลี่ยนแปลงไปอย่างไร ?
.

หากเทียบกับข้อมูลเมื่อ 2 ปีที่แล้ว เราจะเห็นผู้สอบบัญชีของบริษัทใน SET50 ถึง 6 เจ้า ได้แก่ BIG4 + สตง. + เอ็ม อาร์ แอนด์ แอสโซซิเอท
.

ในขณะที่ปีสองปีมานี้ สตง. ได้ขอความร่วมมือให้บริษัทที่เป็นรัฐวิสาหกิจ (ที่ถือเป็นหน่วยงานรัฐ) จัดหาผู้สอบบัญชีแทน สตง. จึงทำให้ภาพ Auditor ของ SET50 ในปี 2564 นี้เหลือผู้สอบบัญชีเพียง 5 เจ้า ได้แก่ BIG4 + เอ็ม อาร์ แอนด์ แอสโซซิเอท
.

และก็ไม่เกินกว่าความเป็นจริงเลยที่จะพูดว่า “BIG4 ได้ครองตลาดลูกค้าใน SET50 ไปเกือบทั้งหมดแล้ว” โดยบริษัทใน SET50 จำนวน 50 บริษัท มีผู้สอบบัญชีที่เป็น BIG4 ไปแล้วถึง 49 บริษัท
.

5. การชิงเค้กลูกค้าบริษัทที่เป็น/เคยเป็น รัฐวิสาหกิจ
.

ในปี 2563 – 2564 ที่ผ่านมาเราเห็นภาพการชิงเค้กลูกค้าบริษัทที่เป็น/เคยเป็น รัฐวิสาหกิจ ได้ชัดเจนเลยทีเดียวครับ ซึ่งนำโดย BIG4 สองเจ้า ได้แก่ EY และ PwC
.

EY ได้ PTT, KTB, AOT รวมไปถึง BAM
PwC ได้ PTTEP และ OR
.

สำหรับ BAM นั้นเคยเป็นรัฐวิสาหกิจ ซึ่งมี สตง. เป็นผู้สอบบัญชีถึงปี 2562 และหลังพ้นการเป็นรัฐวิสาหกิจ ก็มี EY รับช่วงการเป็นผู้สอบบัญชี ในปี 2563
.

โดยค่าสอบบัญชีปี 2562 ของ BAM ที่มีผู้สอบบัญชีเป็น สตง. อยู่ที่ 2.4 ล้านบาท ในขณะที่ค่าสอบบัญชีปี 2563 ซึ่งมี EY เป็นผู้สอบบัญชี อยู่ที่ 12.8 ล้านบาท
.

หากเรามองที่ “จำนวน” บริษัท … EY อาจดูเป็นผู้ชนะในการชิงเค้กครั้งนี้
.

แต่ก็เป็นที่ทราบกันดีครับว่า จำนวนค่าสอบบัญชีที่นำเสนอในที่ประชุมผู้ถือหุ้นสามัญ (ตามที่ได้เล่าไปทั้งหมดนั้น) เป็นเพียงค่าสอบบัญชี “เฉพาะของบริษัท” เท่านั้น ยังไม่รวมค่าสอบบัญชีของบริษัทในกลุ่ม รวมไปถึงยังมีค่าบริการอื่น (Non-Audit Fee) ที่บริษัทใหญ่ๆ มักจะต้องจ่ายให้กับผู้สอบบัญชีเพิ่มเติมในแต่ละปี
.

ดังนั้นหากจะต้องตัดสินว่าใครได้เค้กก้อนใหญ่กว่ากัน ก็อาจต้องดูที่ “จำนวนเงินทั้งหมด” ที่ Audit แต่ละเจ้าได้ไป … ก็อาจเป็นอีกมุมที่น่ามองครับ
.

Source : รายงานการประชุมสามัญผู้ถือหุ้นของแต่ละบริษัท